De manier waarop eigendom binnen bedrijven wordt georganiseerd, ondergaat wereldwijd een transformatie. Steeds meer bedrijven omarmen het concept van employee ownership, waarbij medewerkers niet alleen als werknemers, maar ook als mede-eigenaren van het bedrijf worden gezien. Een van de meest opkomende en succesvolle modellen binnen deze trend is de Employee Ownership Trust (EOT). Maar wat is een EOT precies, en waarom kiezen steeds meer bedrijven voor deze eigendomsstructuur? In deze blog nemen we een diepere duik in de wereld van Employee Ownership Trusts.

Wat is een Employee Ownership Trust (EOT)?

Een Employee Ownership Trust (EOT) is een eigendomsstructuur waarbij een bedrijf wordt overgedragen aan een trust die het eigendom namens de medewerkers beheert. Dit betekent dat alle medewerkers gezamenlijk eigenaar worden van het bedrijf via de trust. De EOT is ontworpen om het proces van bedrijfsopvolging te vergemakkelijken en bedrijven een stabiele basis te geven door eigendom en zeggenschap te delen met hun medewerkers.

In tegenstelling tot traditionele eigendomsmodellen, waarbij een bedrijf wordt bestuurd door een klein aantal aandeelhouders of investeerders, creëert de EOT een collectieve structuur waarin medewerkers als een groep profiteren van de groei en winstgevendheid van het bedrijf. De winst die anders als dividend naar externe aandeelhouders zou gaan, kan nu onder de medewerkers worden verdeeld of worden herbelegd in het bedrijf om duurzame groei en ontwikkeling te stimuleren.

Hoe Werkt een EOT in de Praktijk?

Het proces van het opzetten van een Employee Ownership Trust verloopt in verschillende stappen:

1. Oprichting van de Trust: De eigenaar van een bedrijf richt een EOT op, een juridische entiteit die het bedrijf namens de medewerkers beheert. De trust kan de aandelen van het bedrijf volledig of gedeeltelijk overnemen.
2. Verkoop van Aandelen aan de EOT: De eigenaar verkoopt (een deel van) de aandelen aan de EOT. Deze verkoop kan in één keer of gefaseerd plaatsvinden. Vaak wordt dit gefinancierd door het bedrijf zelf, bijvoorbeeld door toekomstige winsten te gebruiken om de verkoper uit te betalen.
3. Beheer door Trustees: De EOT wordt beheerd door trustees die het eigendom namens de medewerkers beheren. De trustees zorgen ervoor dat de belangen van de medewerkers worden beschermd en dat de bedrijfsvoering in lijn is met de doelstellingen van de EOT.
4. Voordelen Voor Medewerkers: Medewerkers kunnen op verschillende manieren profiteren van de EOT. Ze hebben recht op een deel van de winst (meestal in de vorm van winstdeling of bonussen) en kunnen, afhankelijk van de specifieke afspraken, ook inspraak hebben in bepaalde strategische bedrijfsbeslissingen.

Wat Zijn de Voordelen van een EOT?

Het implementeren van een EOT biedt tal van voordelen, zowel voor de oorspronkelijke eigenaren als voor de medewerkers. Hieronder lichten we enkele van de belangrijkste voordelen toe:

1. Zekerheid en Continuïteit van het Bedrijf: Voor eigenaren die met pensioen gaan of zich willen terugtrekken uit het bedrijf, biedt een EOT een manier om het bedrijf over te dragen zonder het te verkopen aan een externe partij. Dit betekent dat het bedrijf in vertrouwde handen blijft en dat de continuïteit wordt gewaarborgd.
2. Betrokkenheid en Motivatie van Medewerkers: Medewerkers die mede-eigenaar zijn van het bedrijf voelen zich vaak meer betrokken en gemotiveerd. Ze profiteren immers direct van de winstgevendheid van het bedrijf. Dit leidt doorgaans tot hogere productiviteit, lager personeelsverloop en een betere bedrijfscultuur.
3. Fiscale Voordelen: In landen zoals het Verenigd Koninkrijk zijn er aanzienlijke fiscale voordelen verbonden aan een EOT. Zo is de verkoop van aandelen aan een EOT in het VK volledig vrijgesteld van vermogenswinstbelasting. Daarnaast kunnen bedrijven onder bepaalde voorwaarden belastingvrije winstdelingen aan hun medewerkers uitkeren.
4. Bescherming Tegen Overnames: Een EOT beschermt het bedrijf tegen ongewenste overnames door externe partijen. Aangezien de aandelen in de handen van de trust blijven, is het moeilijker voor buitenstaanders om het bedrijf over te nemen of te ontmantelen.
5. Gelijkheid en Inclusie: EOT’s bevorderen gelijkheid doordat alle medewerkers, ongeacht hun functie of diensttijd, profiteren van het eigendom. Dit draagt bij aan een inclusievere bedrijfscultuur waar iedereen zich gewaardeerd voelt.

EOT’s Wereldwijd: Een Opkomende Trend

Hoewel de Employee Ownership Trust van oorsprong een Brits concept is, zien we dat EOT’s wereldwijd aan populariteit winnen. Het Verenigd Koninkrijk introduceerde de EOT in 2014 om bedrijfsopvolging te vergemakkelijken en medewerkersparticipatie te stimuleren. Sinds de invoering van deze wetgeving is het aantal EOT’s explosief gestegen. Zo zijn er in de afgelopen tien jaar meer dan 1.750 bedrijven overgegaan naar een Employee Ownership Trust, wat betekent dat tienduizenden medewerkers nu mede-eigenaar zijn van hun bedrijf.

Ook andere landen zoals Canada, de Verenigde Staten, en Australië onderzoeken of ze vergelijkbare wetgeving kunnen invoeren om EOT’s te ondersteunen. In Canada werd bijvoorbeeld in 2024 een nieuwe wet aangenomen die een belastingvrijstelling biedt voor de eerste 10 miljoen dollar aan kapitaalwinst bij de verkoop aan een Employee Ownership Trust. In de Verenigde Staten wordt gekeken naar de mogelijkheid om EOT’s in te zetten als alternatief voor de huidige Employee Stock Ownership Plans (ESOP’s).

Is Een EOT Geschikt Voor Elk Bedrijf?

Hoewel een EOT vele voordelen biedt, is het niet voor elk bedrijf de meest geschikte optie. De keuze voor een EOT hangt af van verschillende factoren, zoals de grootte van het bedrijf, de financiële situatie, en de bereidheid van de huidige eigenaren om eigendom en zeggenschap te delen. Het is belangrijk om de opties zorgvuldig af te wegen en deskundig advies in te winnen.

Enkele vragen die bedrijven zich zouden moeten stellen voordat ze overgaan op een EOT zijn:

• Zijn de medewerkers geïnteresseerd en bereid om mede-eigenaar te worden?
• Is het bedrijf financieel stabiel genoeg om de eigendomsoverdracht te faciliteren zonder de cashflow in gevaar te brengen?
• Welke rol willen de huidige eigenaren spelen na de overdracht?

Conclusie: De Toekomst van Medewerkersparticipatie

De Employee Ownership Trust is een krachtig middel om eigendom te delen, bedrijfscontinuïteit te waarborgen en medewerkers actief te betrekken bij het succes van het bedrijf. Steeds meer bedrijven ontdekken de voordelen van deze eigendomsstructuur, waardoor EOT’s wereldwijd aan terrein winnen. Hoewel het opzetten van een EOT enige planning en advies vereist, kunnen de lange termijn voordelen – zowel voor het bedrijf als voor de medewerkers – aanzienlijk zijn.

Wil je weten of een EOT geschikt is voor jouw bedrijf? Neem dan contact op met Share Council voor professioneel advies en begeleiding. Samen kunnen we kijken naar de mogelijkheden om eigendom en zeggenschap te delen, zodat jouw bedrijf sterker, veerkrachtiger en toekomstbestendig wordt.