Als data key is, hoe komt het dat we nog zo weinig weten over de ongelijkheid in Europa?

5 min read
15-mei-2023 17:33:58

Europa kent een aanzienlijke ongelijkheid in kapitaalverdeling. Deze blogpost belicht de uitdaging om essentiële statistieken over de verdeling van kapitaal in Europa te verkrijgen. Share Council streeft naar meer werknemers als mede-eigenaar en werkt aan fiscale voordelen voor participatieplannen. Het doel is om 137 miljoen werknemers in Europa mede-eigenaar te maken voor een evenwichtiger samenleving.

In Europa is 64% van het vermogen in handen van 10% van de Europeanen. Ik ben verder gaan zoeken naar goede statistische inzichten en overzichten om meer grip te krijgen op de grote ongelijke verdeling van kapitaal. Wie ergens een oplossing voor wil vinden, moet immers eerst het probleem scherp hebben. Tijdens mijn zoektocht werd snel duidelijk dat het niet eenvoudig is om essentieel Europese data boven tafel te krijgen. Hierdoor ontstaat een gefragmenteerd – en op onderdelen ook gedateerd – beeld van de ongelijkheid in Europa.

Social Europe

In Europa is het gek genoeg zeer lange tijd bijna onmogelijk geweest om, verdeeld over 28 landen, statistieken rondom kapitaalverdeling en andere vormen van ongelijkheid inzichtelijk te krijgen. De al vaker genoemde franse professor Thomas Piketty heeft met zijn onderzoeken een waanzinnige bijdrage geleverd om aandacht te krijgen voor het onderwerp. De moeilijkheid rondom het verkrijgen van inzichtelijke data wordt zeer goed beschreven door de website Europe Social. Europe Social is opgezet om inzicht te krijgen in de maatschappelijke problematiek van Europa, met een focus op ongelijkheid. En dan zowel ongelijkheid in direct kapitaal als in algemene kansen voor de Europese burger. Er wordt een mooie introductie gegeven op Europese ongelijkheid:

Inequality is the defining theme of the left-right political spectrum – going back to the time of the French revolution, when the supporters of liberté, égalité, fraternité sat on the left side of the first Assemblée nationale. Those on the left have always argued that capitalism tends to engender economic inequality, which can be challenged by collective social and democratic political action. Those on the right have contended that inequalities are just the product of natural differences between individuals or social groups which should not be the subject of interference.

Bovenstaande passage geeft een scherp inzicht in de maatschappelijke standpunten (links en rechts) en wijst aan waarom iets mogelijk niet makkelijk inzichtelijk wordt gemaakt. Uiteindelijk wordt op Europe Social ingegaan op de vraag wat ongelijkheid nu eigenlijk is. Daarbij wordt direct duidelijk gemaakt dat dit een moeilijk te bevatten term blijft, maar dat een soort basis gevoel hieromtrent voor velen gelijk is:

“Inequality can be seen in various ways, ranging from a denial of individual opportunity to a more structural understanding of inequality of social condition. But the notion that ‘brute-luck’ disadvantage is wrong and that there should be equality of life chances for all can command widespread support.”

Kritischer kijken naar vermogensverdeling

Wat wel duidelijk wordt, is dat er op dit moment een maatschappelijk belang is om dit onderwerp aan te grijpen en hier eens heel kritisch naar te kijken. In meer literatuur wordt een vergelijking gemaakt tussen naoorlogse gelijkheid en de groeiende ongelijkheid vanaf de jaren ’80. Thomas Piketty rept hierover, maar ook Michael Dauderstädt en anderen hebben dit punt eerder aangehaald. Gelukkig zien we hierdoor het onderwerp inmiddels steeds hoger op de politieke agenda verschijnen.

“Inequality has moved up on the political agenda in recent times because of the global transition, led by the US and UK in the 1980s, to a ‘neoliberal’ economic regime. Breaking with the Keynesianism practiced in western Europe and north America in the early postwar decades, this has returned to an earlier, ‘classical’ presumption that, left to themselves, markets arrive at optimal economic equilibria and the state should therefore withdraw from social steering. The neoliberal era has not only seen the soaring away of top incomes at the expense of those in the lower reaches of the income hierarchy but has also itself been thrown into question by the financial crash of 2008, which no neoclassical economist anticipated.”

Uiteindelijk roept dit alles natuurlijk om meer onderzoek – en vooral om een manier om zaken statistisch inzichtelijk te maken. Hier zijn meerdere Europese instituten nu dan ook (eindelijk) serieus mee bezig.

Ongelijkheid in Europa

Georg Hubmann beschrijft het belang van een open databron, om zo de ongelijkheid ook in kaart te brengen. Hij verwijst in dat kader naar Europa’s eerste écht overzichtelijke databron aangaande ongelijkheid, genaamd inequalityin.eu. Deze website bevat simpele overzichten van een aantal elementaire gegevens, zoals vermogensverdeling, inkomstenverdeling, levensstandaard, etc. per land in Europa. Het voorbeeld dat mijn aandacht greep, was de simpele manier om vermogensverdeling in Europa in kaart te brengen. Zie hieronder het overzicht:

Het voorbeeld dat mijn aandacht greep, was de simpele manier om vermogensverdeling in Europa in kaart te brengen

 

Er is nog een hoop te verrijken aan deze database. Zo wordt vermogensverdeling hier in kaart gebracht voor slechts een deel van de landen en enkel tot 2014 (acht jaar geleden). Er zijn echter al veel andere datapunten, die veel accurater en beter dekkend zijn. Bijvoorbeeld het absurde verschil in inkomsten tussen mannelijke en vrouwelijke medici.

Bijvoorbeeld het absurde verschil in inkomsten tussen mannelijke en vrouwelijke medici.

 

Ik kan iedereen aanraden om eens op deze website te gaan kijken.

The rise of the working class shareholder 

In mijn vorige artikelen heb ik beschreven hoe Share Council meer medewerkers mede-eigenaar maakt van de bedrijven waarvoor ze werken, door het opzetten van:

Op Europe Social staat een video-interview met David Webber over “The Rise of the Working Class Shareholder” In het 50 minuten durende interview wordt duidelijk uiteengezet waarom het verstandig zou zijn dat er (institutionele) macht bij de medewerkers komt te liggen. Het is een gedachte waar ook wij, bij Share Council, mee spelen.

De vraag is natuurlijk of je iets moet verplichten of dat je het enkel moet stimuleren. Wij doen nu het tweede. Door een zo simpel mogelijk en budgettair interessant systeem te bouwen om medewerkersparticipatie in te voeren. Hiermee hopen wij iedere ondernemer te stimuleren om een dergelijk model op te zetten. We halen alle barricades weg om de medewerker mede-eigenaar te maken, zodat een ondernemer geen reden meer heeft om dit niet te doen.

In alle eerlijkheid werkt de Europese Unie – en zo ook de Nederlandse overheid (lees: de fiscus) – nog niet echt mee. De vaak onhandige fiscale gevolgen van participatieplannen blijven een struikelblok. Maar gelukkig is Share Council in goed gesprek met de Tweede Kamer om hier een verandering teweeg te kunnen brengen. Samen met tweedekamerleden als Thierry Aartsen en experts van VanLoman Tax Advisors als Marc Oostenbroek schrijven wij een wetsvoorstel dat participaties fiscaal aantrekkelijk moet maken. Stukje bij beetje komen we zo samen bij een evenwichtiger samenleving.

Ik ben benieuwd wat jij hiervan vindt en of deze informatie je nieuwe inzichten geeft.

Meer leren over medewerkersparticipatie en waarom wij hiervoor strijden? Dit kan! Ga naar onze website en ontdek de Share Academy. Lees blogs, bekijk de kennisbank en check onze sociale media.

We worden de grootste beweging ooit. 💪

137 miljoen helden (mede-eigenaren), daar gaan we voor. In Nederland werken 5 miljoen mensen voor het MKB (#mkb) en zijn daarmee goed voor bijna 70% van de economie. In Europa zijn dat er 137 miljoen. Met 25% van de groep start je een revolutie, dit zijn 34 miljoen mensen in Europa en 1,25 miljoen mensen in Nederland.

Alleen samen krijgen we deze cijfers.

Waarom voor Share Council kiezen?

Share Council’s participatie platform zorgt ervoor dat er, na het opzetten van de structuur en het uitkiezen van de contracten, niet meer nagedacht hoeft te worden over de administratie. Alles wordt op de achtergrond voor je geregeld en bijgehouden. We willen van elke medewerker een held maken en dichterbij ons doel komen om de kapitaal ongelijkheid in de samenleving te verminderen.

Meer weten over verwatering van aandelen, participatieplannen en wat dit voor jouw situatie kan betekenen? Boek een demo met onze CEO.